Cevizin Faydaları Nelerdir?
Ceviz binlerce yıldır tüketilen sağlıklı bir atıştırmalıktır. Aynı zamanda kuruyemişler arasında en çok övülen gıdalardan biridir. Antik Roma'da Latince "Juglansregia" olarak bilinen ceviz, beyin şeklindeki ilginç yapısıyla da dikkat çekiyor. Lif, karbonhidrat, vitamin, protein ve demir açısından zengin olan cevizin doğru miktarda tüketildiğinde faydaları çoktur.
Yüksek yağ ve kalori içeriği nedeniyle korkulan ceviz, aslında kolesterol içermez ve tekli doymamış yağlar yerine çoklu doymamış yağlar içermesi bakımından benzersizdir. Ceviz bu nedenle diğer kuruyemişlere göre daha sağlıklı kabul edilir.
Ceviz Neye İyi Gelir?
Sonbaharda bolca tüketilmesi gereken taze ceviz, balık yemeyenler ve vejetaryenler için iyi bir omega 3 ve protein kaynağıdır.
Cevizdeki polifenolik bileşikler ve fitokimyasallar vücuttaki iltihaplanmanın etkilerini azaltır. Bu da kardiyovasküler rahatsızlıklara ve kansere karşı güçlü bir önlemdir.
Ceviz kabuğunun faydaları, cevizin iç kabuğunun faydaları gibi cevizin tüm parçalarının faydaları, taze cevizin faydaları ya da kuru cevizin faydaları da merak ediliyor. İster taze ceviz olsun ister kuru ceviz, bu lezzetli yemiş tahmin edilenden daha faydalı. Yaklaşık 7 adet ceviz; günlük önerilen kalsiyum miktarının yüzde 3'ünü, demirin yüzde 10'unu, potasyumun yüzde 5'ini, magnezyumun yüzde 14'ünü, folatın yüzde 7'sini içeriyor.
Manganez, bakır, fosfor, magnezyum, B6 vitamini ve demir içeren cevizin faydaları şu şekilde sıralanabilir:
Hafızayı Güçlendirir
Omega 3 ve omega 6 yağ asitleri cevizi kaliteli yağ asitleri açısından güçlü kılar. Bunlar hafızayı ve bilişsel işlevi geliştirmeye yardımcı olabilir. Ceviz formunda, beyni hatırlarken bunun hakkını verir. Beyin sağlığının korunmasında etkilidir. Omega 3 yağ asitleri motor fonksiyonun iyileştirilmesi için faydalı olabilir.
Depresyona Karşı Koruyucu Olabilir
Sağlıklı beslenme depresyona karşı koruma görevi görebilir. Düşük omega 3 tüketimi kişiyi depresyona karşı her zaman savunmasız bırakacağından ceviz bu gücüyle bir koruma kalkanı olabilir.
Sperm Kalitesini Artırabilir
Sperm canlılığını ve hareketliliğini artıran ceviz, çocuk sahibi olmayı düşünen çiftler için önemli bir yere sahiptir. Sperm yapısındaki anormal değişiklikleri de önleyebilir.
Kansere Karşı Etkili
Ceviz, kabuklular arasında en yüksek antioksidan içeriğine sahiptir. Bu özelliği sayesinde cevizin meme ve prostat kanserlerinin ilerlemesini önleyebileceği düşünülmektedir.
Kilo Kontrolü Sağlar
Ceviz sizi uzun süre tok tutan lif, protein ve yağ içeren bir besindir. Tabii ki bu da cevizi sağlıklı bir atıştırmalık yapar. Özellikle de çoğu düşük kalorili atıştırmalıktan veya diğer paketlenmiş ürünlerden üstün kılıyor. 'Tatlı krizi' durumunda şeker ihtiyacı yerine enerjinizi artıracak B grubu vitaminleri içeren ceviz tüketebilirsiniz. ABD'de yapılan ulusal bir çalışmada, ceviz vb. tüketiminde günlük yarım porsiyonluk bir artışın daha düşük obezite riski ile ilişkili olduğu ve kilo koruma ve kilo verme ile olumlu yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. Sağlıklı bir ara öğün için yoğurt ve cevizi birlikte tüketebilirsiniz. Bir avuç ceviz günlük enerji ihtiyacınızın yüzde 10'unu karşılar. Bu nedenle sağlıklı bir yağ olmasına rağmen dikkatli tüketilmelidir.
Kemik Sağlığını Korur
Ciddi bakır eksikliği, düşük kemik mineral yoğunluğu ve kemikleri kırıklara karşı savunmasız hale getiren osteoporoz (kemik erimesi) riskinin artmasıyla ilişkilidir. Ceviz iyi bir bakır kaynağıdır. Bakır ayrıca vücuttaki kolajenin ve özellikle bağ dokusu için önemli olan elastinin korunmasında önemli bir rol oynar. Böylece vücut hasarlı bağ dokusu ve kemiğin yapı taşı olan kolajeni üretebilir. Cevizde bulunan manganezin de kalsiyum ve bakır mineralleri ile birlikte osteoporoza karşı faydalı olduğu bilinmektedir. Magnezyum, kalsiyumun kemik tarafından emilmesine yardımcı olarak kemik oluşumunu destekler.
Uykuyu Düzenler
Ceviz, uykuyu düzenleyen melatonin hormonunun salgılanmasına yardımcı olur. Hatta ceviz biyolojik olarak kullanılabilir formda melatonin içerir. İyi ve kaliteli bir uyku çekmek için akşam öğünlerinizde ceviz tüketebilirsiniz.
Cilt Sağlığı İçin Faydalıdır
Cevizin cilde faydaları en çok merak edilen konuların başında geliyor. Ceviz aslında hem tırnaklar hem de saçlar için güçlendirici bir özelliğe sahip. Ceviz, içeriğindeki biotin ya da B7 vitamini ile saç ve tırnakların daha güçlü uzamasında etkili olurken, saç dökülmesini de önlüyor. E vitamini içeriği de saç ve tırnakların parlamasına yardımcı oluyor. Ayrıca antioksidanlar ve E vitamini cildin daha genç ve sağlıklı görünmesine destek olabilir. Kuru cilde sahip kişiler de doktor onayı ile ceviz yağını doğrudan ciltlerine uygulayabilirler.
Hamilelikte Cevizin Faydaları
Tuzsuz kavrulmuş cevizde bulunan B vitaminleri hamilelik sırasında fetal büyüme için faydalıdır. European Journal of Epidemiology'de yayınlanan bir araştırmaya göre, hamileliğin ilk 3 ayında hamile kadınların ceviz de dahil olmak üzere kuruyemiş tüketmesi çocuğun nörogelişimi üzerinde iyi bir etkiye sahiptir. Konuyla ilgili araştırmalar devam etmektedir. Hamilelikte ceviz tüketiminin doktor gözetiminde belirtilen miktarda olması önemlidir.
Cevizin Kolesterol İçin Önemi Nedir?
ABD, Avustralya, Yeni Zelanda ve İspanya'da yapılan araştırmalar günde 2-3 cevizin kolesterolü düşürerek koroner kalp hastalığı riskini azaltabileceğini kanıtlamıştır. Çoklu doymamış yağ içeren ceviz, kan damarları için sağlıklı olan alfa-linolenik ve linoik asit içerir ve kan lipitleri için olumlu etki yaratırken anti-inflamatuar etkiden uzak tutar. Eğer ailenizde kalp hastalığı öyküsü varsa ve şimdiye kadar ceviz tüketmediyseniz, diyetinize ceviz eklemeyi düşünmeye başlayın. Kötü kolesterol (LDL), trigliserit ve kolesterolün azaltılması kalp krizi ve felç gibi risklerin yanı sıra kardiyovasküler hastalıkların da önlenmesine yardımcı olur.
Ceviz Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kaliteli ve lezzetli ceviz genellikle ince kabuğundan anlaşılır. Kabuklu ceviz alıyorsanız kabuğunun kırık olmadığından emin olun. Cevizin küflü olmadığından emin olun ve rengine dikkatlice bakın. Açtığınızda eski yağ kokusu alıyorsanız, bu cevizin taze olmadığının bir göstergesidir. Cevizin kuru olduğundan ve nemli olmadığından emin olun. Paketlenmiş ceviz satın alıyorsanız, paketin açık olmadığından ve üretim ve son kullanma tarihlerinin bulunduğundan emin olun.
Ceviz hangi koşullar altında saklanmalıdır?
Cevizleri serin, karanlık, kuru bir yerde ve hava geçirmez kapalı bir kapta kabuğunu kırmadan saklamak ömrünü uzatır. Buzdolabında 4-5 santigrat derecede veya 0 santigrat derecenin altındaki derin dondurucuda 1 yıl saklanabilirler. Oda sıcaklığında saklamak isterseniz, önce -18 santigrat derecede 48 saat dondurursanız mikroorganizmalar öldürülebilir. Uzun süre ısıya maruz kalan cevizler sertleşebilir. Bu da cevizin acı bir tada sahip olmasına neden olur. Ayrıca ceviz kolay koku çeken bir besindir. Bu nedenle kokulu gıdalarla aynı yerde muhafaza edilmemesi önerilir. Eğer çok buruşuk görünüyorsa ceviz bozulmuş demektir.
Cevizde Bakteri Oluşur mu?
Yaş ceviz kapalı bir kapta bekletildiğinde küflenme görülür. Bu da çeşitli mikroorganizmaların vücuda alınmasına neden olur. Bu nedenle taze ceviz hızlı tüketilmelidir. Kurutulmuş ceviz ise ağzı sıkıca kapalı bir kapta muhafaza edilmelidir. Yine cevizler doğru şekilde kurutulmazsa küflenebilir. Bu nedenle cevizlerde bakteri oluşabilir.
Ceviz nasıl tüketilmelidir?
Cevizi tüketirken kırmak daha taze yemenizi sağlar. Ayrıca üzerinde bakteri oluşumu da bu şekilde engellenmiş olur. Cevizi tek başına tüketebileceğiniz gibi salatalarınızla, humus gibi yiyeceklerle, sağlıklı ekmeklerle, pesto gibi soslarla, smoothie ve çorbalarla da tüketebilirsiniz. Cevizi yağda kavurmak yerine çiğ veya yağsız kavrulmuş olarak tüketin. Gece bir bardak suyun içine 2 adet ceviz koyun ve sabah bu cevizleri yiyin. Islak cevizin hem sindirimi daha kolaydır hem de fitik asit azalacağı için daha kolay emilir. Suda cevizin faydaları da normal ceviz gibidir.
Ceviz Suyu Faydalı mı?
Ceviz suyunun faydaları merak ediliyor. Ancak ceviz suyunun faydalı olduğu bilimsel olarak kanıtlanmamıştır. Uzmanlar ceviz suyu yerine cevizin kendisinin tüketilmesini uygun buluyor.
Cevizin Zararları
Cevizin faydaları olabileceği gibi zararları da vardır. Aşırı ceviz tüketimi oksalat içeriğinden dolayı böbrek taşlarına neden olabilir. Ceviz alerjik bünyeler için de riskli olabilir. Eğer kuruyemişlere karşı alerjiniz varsa ceviz yerken dikkatli olun. Ağızda kaşıntı ve yutkunmada zorluk cevize karşı alerjinizin göstergesi olabilir. Anafilaktik şok ile ölüme yol açabilir.
Aşırı ceviz tüketimi ishal ve mide bulantısına neden olabilir. Bu durum özellikle irritabl bağırsak sendromu (IBS) olan kişilerde daha dikkatli olunması gereken bir konudur.
Çocukların bu tür gıdaları tüketmesi tehlikeli olabilir çünkü boğaza kaçabilirler.
Yine ceviz, yüksek kalori içeriği nedeniyle aşırı tüketildiğinde kilo alımına neden olabilir.